GİGDER, yabancıya konut satışıyla ilgili hakikat bilinen 3 yanlışı açıkladı
Yabancıya satış yalnızca lüks
konutun fiyatını artırıyor, yabancılar
her 100 konuttan 50’sini kiraya veriyor
Yabancıya konut satışının 2021’de 58 bin adet ile rekor kırması dalda beklentileri yükseltirken, iç piyasada kiralık ve satılık konut fiyatlarında yaşanan artış trendi kamuoyunda kimi vakit yabancıya satıştaki bu yükselişe bağlanıyor. Bu tıp tenkitlerin dalın dinamiklerinin gereğince bilinmemesinden kaynaklandığını belirten GİGDER Lideri Ömer Faruk Akbal, bu alandaki sorulara araştırma datalarıyla açıklık getirdi
Akbal, “Yabancı yatırımcı Türkiye’ye geldiğinde 90 oranında markalı konut satın alıyor ve bir konuta ortalama 2.5 milyon TL ödüyor. Türkiye’de rastgele bir gayrimenkulün el değiştirme fiyatı ise ortalama 500 bin lirayı geçmiyor. Ortada 5 katlık bir fark var, münasebetiyle yabancıya satışın artması lakin üst segmentteki konutların fiyatlarını yükseltebilir. Ayrıyeten yabancılar 100 gayrimenkulden 50’sini tekrar kira arzı olarak piyasaya sunuyor. Nitelikli yatırımcı ile sığınmacılar ise karıştırılıyor” dedi
Yabancıya gayrimenkul satışı, 2021 yılında bir evvelki yıla nazaran 43,5 artışla 58 bin 576’ya ulaşarak rekor kırarken, iç piyasada kiralık ve satılık konut fiyatlarında yaşanan artışın nedeni, siyasi arenada vakit zaman yabancıya satıştaki bu yükselişle açıklanıyor. Kamuoyunda bu nedenle önyargılı ve gerçek olmayan fikirlerin oluşabildiğini belirten Gayrimenkul Yurt Dışı Satış Derneği (GİGDER) Lideri Ömer Faruk Akbal, bu durumun kesimin dinamikleriyle ilgili gereğince bilgi sahibi olunamamasından kaynaklandığını kaydetti. Akbal, bu alanda yöneltilen 3 tenkide, marka ve pazar araştırma şirketi AGS Küresel işbirliğiyle yayınladıkları araştırma datalarından yararlanarak açıklık getirdi.
Yabancıya satış, alt ve orta segmentteki konutun fiyatını etkileyemez
İddialardan birincisinin ‘Yabancıya gayrimenkul satışları, konut fiyatlarını artırıyor, vatandaşımız gayrimenkul alamıyor” formunda olduğunu belirten Akbal, “AGS Küresel ile birlikte yayınladığımız yabancıya konut satış endeksi GİGDEKS bilgilerine nazaran, 2021’in son çeyreğinde yabancıların Türkiye’de satın aldıkları bir gayrimenkulün ortalama fiyatı 187 bin dolar, karşılığı ise 2,5 milyon TL. Türkiye’de rastgele bir gayrimenkulün el değiştirme fiyatına baktığımızda ortalamada 500 bin lirayı aşmadığını görüyoruz. Hasebiyle bir gayrimenkulün 500 bin liralık el değiştirme döngüsünü biz ortalama 2.5 milyon TL’lik yabancıya gayrimenkul satışıyla ortadaki 5 katlık farktan ötürü kıyaslayamayız. Bu nedenle yabancıların satın aldığı gayrimenkuller, lakin markalı konutlarda üst segment konutların fiyatlarını yükseltebilir, yani ‘Düşük ve orta gelirli vatandaşımız yabancıya satıştan ötürü konut alamıyor’ diyemeyiz” değerlendirmesinde bulundu.
Emtia ve arsa fiyatlarında süregelen artışı hatırlatan Akbal, TÜİK tarafından bu ay açıklanan İnşaat Maliyet Endeksi datalarına nazaran inşaat maliyet endeksinin 2021 yılı Kasım ayında bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran 48,87 arttığını, konut fiyatlarının yükselmesinin materyal ve maliyet artışlarının bu kadar yüksek seyrettiği, konut arzının çoğalmadığı bir ortamda kaçınılmaz olduğunu kaydetti.
Yabancı, kiraları artırmaktan çok kira arzı yaratıyor
Kira sayılarının çok artmasının yabancıların Türkiye’ye gelmesine bağlandığını da tabir eden Akbal, “Bu hususla ilgili GİGDER araştırma raporlarımız, yabancıya satılan gayrimenkul yatırımlarının 50’sinin tekrar kiraya verildiğini ortaya koyuyor. Yani yabancı yatırımcı Türkiye’ye geldiğinde 90 oranında markalı konut satın alıyor, ortalama 2.5 milyon TL ödüyor ve her 100 gayrimenkulden 50’sini tekrar kira arzı olarak piyasaya sunuyor. Öteki bir deyişle, kira artırmaktan çok kira arzı oluşturan bir piyasa doğuyor” diye konuştu.
Yatırımcı iltica siyasetleri üzerinden değerlendirilmemeli
Yabancı gayrimenkul yatırımcısıyla Türkiye’ye zoraki şartlarla iltica etmiş olan sığınmacıların birebir kefede bedellendiriliyor olmasının da bu alanda yıkılması gereken en değerli önyargılardan biri olduğunu kaydeden Akbal, şöyle devam etti: “Yaşam endişesiyle ve coğrafyasındaki ekonomik baskılarla sığınmacı olarak Türkiye’ye gelen bireylerin ülkemizin sosyolojik, iktisat ve siyaseti üzerindeki tesirlerini ABD’den Çin’e, Körfez’den Avrupa’ya parasını Türkiye’ye getiren nitelikli yatırımcılar üzerinden kıymetlendirmemiz kusurlu olur. Yabancı yatırımcıya gayrimenkul satışı ile ilgili siyasetlerin iltica siyasetlerinden büsbütün bağımsız bir husus olduğunu anlamamız gerekiyor.”
Doğrudan yatırımda 60’lık hisse gayrimenkulde
Gelişmiş ekonomiler incelendiğinde Amerika ve İngiltere üzere ülkelerde direkt yatırımlarda en büyük hissesi gayrimenkul yatırımlarının aldığını belirten Akbal, “Bu ülkelerde gelen her 100 direkt yatırımının 60’ı gayrimenkule gerçekleşiyor. Direkt yatırımlar ise iktisatların büyümesi açısından en kıymetli girdilerden biri. Zira sıcak para direkt iktisada girer, istihdama ve yatırıma dönüşür. Geri dönüş mühletleri de 7-10 yıldan evvel olmaz, hatta çıkışları birçok vakit görülmemiştir ya da çok düşük kademelerle olur” dedi. Türkiye’de 30 ile başlayan bu oranın, 2 yıl evvel 80’lere çıktığını bugün ise gelişmiş ekonomilere paralel biçimde 60-70’ler düzeyinde bulunduğunu söz eden Akbal, bunun da dalın taşıdığı potansiyel ve katma bedel için değerli bir datayı oluşturduğunu söyledi.
2025’te yabancıya satışta dünyada birinci 5 ülkeden biri olacağız
Dünyada gayrimenkule her yıl yaklaşık 400 milyar doların üzerinde yatırım yapıldığını ve Türkiye’nin bugün memleketler arası gayrimenkul satış bölgesinin tam ortasında yeni bir hub oluşturma arifesinde olduğunu kaydeden Akbal, “Türkiye dünyada gayrimenkulde en çok yatırım çeken birinci 10 ülkeden biri pozisyonuna erişti. Ülkemiz 2022 yılına ise ihracatın ithalatı karşıladığı, döviz rezervini turizm ve direkt yatırımlarla oluşturmaya yönelmiş yeni bir iktisat modeliyle girdi. Dalımızın özverisi ve kamunun ortaya koyduğu teşviklerle birlikte 2025 yılında yabancıya satışta 100 bin adedi yakalayarak 20 milyar dolarlık döviz gelirine ulaşmayı öngörüyoruz. Bununla birlikte 2025 yılında dünyada gayrimenkul yatırımını çeken birinci 10 ülke ortasında olduğumuz listede birinci 5’e girme maksadımız var. En büyük rakibimiz Amerika, onu İngiltere, Kanada ve İspanya izliyor” diye konuştu.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
