Bebekler kundak yapılmamalı
Eski ismiyle “doğumsal kalça çıkığı” olan gelişimsel kalça displazisi (GKD), kız çocuklarında 4-8 kat daha fazla görülüyor. Aile bireylerinde GKD varsa çocuklarda görülme sıklığının 34 daha fazla olduğunu kaydeden uzmanlar, bebeklerin kundak yapılmaması gerektiğini vurguluyor. Bebeklerin 45 günlükken kalça ultrasonlarının çekilmesi gerektiğini belirten uzmanlar, erken teşhisin ehemmiyetine işaret ediyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Ortopedi Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, gelişimsel kalça displazisi (GKD) ya da eski ismiyle doğumsal kalça çıkığı hakkında değerlendirmede bulundu.
Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, kalça ekleminin bedenin büyük eklemleri ortasında diz ve omuz ile birlikte değerlendirildiğini söyledi.
İki bacak ve iki diz ortasındaki uzunluk farkına bakılır
Kalça eklemini femur başı (uyluk kemiği) ve leğen kemiğinden oluşan asetabulum (fincan kemiği) kemiğinin oluşturduğunu kaydeden Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, “Doğumda bu iki kemik ortasındaki bağlantı olağansa doğumsal kalça çıkığı yok demektir. Doğumdan çabucak sonra çocuğun iki bacak uzunluğu ve iki dizi ortasında uzunluk farkı var mıdır diye birinci muayenesi birçok defa çocuk hekimi tarafından yapılır. İki kemik ortasındaki ahenk yahut yerleşim bozulmuş ise buna kalça çıkığı denmektedir.” diye konuştu.
GKD, tarama programı olarak yürütülüyor
Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, gelişimsel kalça displazisi (GKD) teşhisinin artık ülkemizde aile doktorlarının, Çocuk Ortopedisi Derneği’nin ve radyoloji doktorlarının iş birliği ile tarama programı olarak yönetildiğini söyledi.
45 günlükken kalça ultrasonu çekiliyor
Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, şunları söyledi: “Doğan her çocukta risk faktörleri belirlenerek aile doktorunun yönlendirmesi ile kalça ultrasonu çekilerek taramaya katılmakta, ultrason sonucu ortopedi uzmanlarınca kıymetlendirilerek erken teşhis ve tedavi kapsamında yönetilmektedir. Doğumdan sonra 45 günlükken kalça ultrasonu yapılarak hakikat bir kıymetlendirme yapılabilmektedir. Graaf tarafından tanımlanan bu usul ile bebekler hiçbir ışın radyasyon almadan teşhis ve tedavi planlanması yapılmaktadır. 6. aydan sonra kalça çıkığı için röntgen ile kıymetlendirme yapılmaktadır.”
Erken teşhis ile tedavi edilebilmektedir
Gelişimsel kalça displazisinin tedavi edilebildiğini söz eden Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, “Öncelerde tarama programına dahil değilken teşhis ve tedavisi gözden kaçsa da artık erken teşhis ve gerçek tedaviler ile kalça çıkığı tanısı konulmakta birden fazla hastada ameliyata gerek kalmadan tedavi edilebilmektedir.” dedi.
Kalça displazisinin her hastada farklı boyutlarda olabileceğini belirten Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, “İlk tedavisi Pavlik bandajı ile yapılır. Bandaj yetersiz olursa röntgen altında gövde alçısı üzere tedaviler ile birçok hasta tedavi edilmektedir.” dedi.
Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, “Tanıda gecikme olan hastalarda kapalı sistemlerle, kalça yerine oturmazsa açık ameliyatlar asetebulum denilen fincan kemiğini yönlendirme ameliyatları kelam konusu olmaktadır. Bu hastaların tedavi takibi gerektiği üzere yapılmazsa kalça ekleminde kireçleme sonrasında kalça protezi ameliyatına kadar giden tedavi yaklaşımları mevcuttur.” dedi.
Bebeği kundaklamak yanlış
Bebeğin kundak yapılmasının yanlışsız olmadığını, toplumda kundaklama alışkanlığının hala devam ettiğini kaydeden Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, “Çift orta bez kullanılması diye bir tedavi ya da tedbir yoktur. Katiyen önermiyoruz. Bu noktada hasta yakınlarına düşen en değerli görev 45 günlük olunca evvelce randevu alarak ultrason ile ölçüm yapılması ve bu ölçümü ortopedi tabibine göstermesi olacaktır.” dedi.
Bin doğumda 10-15 sıklıkla görülüyor
Gelişimsel kalça displazisinin ortaya çıkmasında kimi risk faktörlerine değinen Yrd. Doç. Dr. Numan Duman, “Her 1000 canlı doğumda 10 ile 15 sıklıkla GKD görülmektedir. Kız çocuklarında 4-8 kat daha fazla görülür. Aile bireylerinde GKD varsa çocuklarda görülme sıklığı 34 daha fazladır. Sol kalça sağ kalçaya nazaran daha sık etkilenir. Makat doğum, çoğul gebelik, çarpık ayak, tortikollis ve bağ gevşekliği tanısı olan hastalarda daha sık görülmektedir. Bu teşhis ile doğan hastalarda kesinlikle gelişimsel kalça displazisi araştırılmalıdır.” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
