Pandemide obezite süratle yaygınlaşıyor!
Dikkat! Ameliyat sonrası ‘kilo almam’ kanısı yanlış!
Modern çağın en değerli sıhhat problemlerinden biri olan obezite dünyada olduğu üzere ülkemizde de süratle yaygınlaşıyor. Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Kolu Öğretim Üyesi ve Acıbadem Maslak Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu, bilhassa son iki yıldır Covid-19 pandemisinden ötürü meskende geçirilen mühletin artması, fizikî hareketsizlik ve sıhhatsiz beslenme nedeniyle obezitenin çocuk ve yetişkin her yaştan kişiyi çok daha fazla tehdit eder hale geldiğini söylüyor. Obezite cerrahisi hakkında toplumda gerçek sanılan kimi yanlışların da bu hastalığın görülme sıklığının artmasına yol açtığını belirten Prof. Dr Tayfun Karahasanoğlu, yanlışsız bilinen 9 yanlışı anlattı, değerli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Ben kilomla barışığım, ameliyata hiç gerek yok. Hele pandemide asla!: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Obezite ömür mühletini ve ömür kalitesini bariz olarak düşürür. Üstelik obez olan ya da obeziteye bağlı diyabet yahut kardiyovasküler hastalığı olan bir hasta Covid-19 olduğunda sonuçlar çok daha berbattır. Bu nedenle bu hastalardaki tedavi hakikat bir zamanlamayla multidisipliner bir grup tarafından gerçek sistemle gerçekleştirilmelidir.
Obezite yalnızca estetik bir meseledir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Birtakım insanlara nazaran obezite yalnızca estetik bir meseledir. Bu çok yanlış bir fikirdir. Zira obezite çok önemli bir hastalıktır. Obeziteye bağlı ortaya çıkan diyabet, hipertansiyon, kalp ve damar hastalıkları, uyku apnesi, kanser ve depresyon üzere birçok sorun nedeniyle obez hastaların ömür müddeti ve ömür kaliteleri olumsuz etkilenmektedir. Halbuki fazla kilolardan ve tüm bu hastalıklardan kurtulmak mümkündür.
Obezite bir irade meselesidir. Hasta isterse zayıflayabilir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Birçok hastaya ailesi ve etrafı bu gözle bakar. Halbuki şu gösterilmiştir ki; hastanın kilosu arttıkça ve hastanın bu fazla kiloda kaldığı mühlet uzadıkça hastanın kalıcı zayıflama bahtı azalır. Bilhassa beden kitle indeksi 35 hatta 40’ın üzerine çıkan ve bu müddette bir yıldan uzun müddet kalan hastaların büyük bir kısmının irade, psikoterapi, akapunktur, diyet, egsersiz vb prosedürlerle kalıcı zayıflama talihi maalesef çok azdır.
İsteyen herkes obezite ameliyatı olabilir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu, obezite ameliyatlarının gerçek takımla, hakikat hastaya, gerçek metotla uygulandığında birçok hastada sonucun harika olduğunu belirtirken, bunun aykırısı durumlarda ise çok önemli meselelere neden olabildiğini belirterek şöyle konuşuyor: “Bu nedenle tüm dünyada obezite cerrahisinin muhakkak kriterlere uyularak uygulanması önerilmektedir. Bu kriterlere nazaran; beden kitle indeksi 40’ın üzerinde olanlar, beden kitle indeksi 35-40 ortası olup obeziteye bağlı diyabet, hipertansiyon üzere önemli meseleleri olanlar, 15-65 yaş ortasındakiler, en az bir yıldan beri beden kitle indeksi 40’ın üzerinde olup diyetisyen nezaretinde en az iki sefer diyetle zayıflamaya çalışan lakin başarılı olamayanlar cerrahi adaylarıdır . Bununla birlikte hastalar bu kriterlere uygun olsa da, kronik alkol yahut husus kullanımı alışkanlığının bulunması, önemli psikiyatrik sorun yahut yeme bozukluğu olması, ameliyat konusunda hastanın isteksiz olması üzere meselelerden birinin bile olması halinde hastaya obezite cerrahisi uygulanmaz.”
Ameliyata gerek yok. Yağ aldırma ile kilo meselemi çözerim: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu “Obezite tedavisinde birçok usul kullanılmaktadır. Bunlar çoğunlukla birbirinin alternatifi değil, tamamlayıcısıdır. Çok fazla kilosu olmayan hastaların tedavisine olağan ki rejim, egsersiz, ömür üslubunun değiştirilmesi üzere tekniklerle başlamak gerekir. Kilo biraz daha arttığında endokrinolog teklifiyle medikal tedavi ve tahminen endoskopik metotlar de eklenebilir. Fakat bu tedavi yaklaşımı tüm hastalar için yanlışsız değildir. Mesela, en az iki yıldan beri beden kitle indeksi 45 olan, 1.60 uzunluğunda 115 kg tartısındaki bir hastada bu metotlar çoğunlukla faydalı olmaz. Hatta önemli antrenman sonucu kalp hastalıkları riski artabilir. Bu nedenle obezite tedavisi multidisipliner bir takım işidir. Her hasta bağımsız olarak kıymetlendirilerek hasta için en uygun tedavi usulü seçilmelidir” diyor.
Her hasta için en uygun ameliyat tüp mide ameliyatıdır: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Obezite cerrahisinde bilhassa son on yıl içerisinde tüm dünyada en sık tercih edilen yol sleeve gastrektomi (tüp mide) süreci olmuştur. Günümüzde dünyada obezite nedeniyle ameliyat edilen hastaların yarısından birçoklarına bu süreç yapılmaktadır. Sürecin bu kadar yaygınlaşmasının ana nedenleri; öteki obezite ameliyatlarına nazaran teknik olarak daha kolay bir süreç olması, münasebetiyle komplikasyon oranının daha düşük olması, ek sıhhat sıkıntıları olan hastalarda daha itimatla yapılabiliyor olması ve sürecin uzun periyot sonuçlarının kabul edilebilir olmasıdır. Lakin hastanın yaşı, cinsiyeti, beden kitle indeksi, eşlik eden hastalıkların varlığı, yeme alışkanlıkları vb faktörler de ameliyat seçimini etkileyeceği için ‘her hastada kesinlikle tüp mide ameliyatı kesin yarar sağlar’ kanısı yanlışsız değildir.
Ameliyat sonrası tekrar kilo almam: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu “Obezite cerrahisi sonrasında kimi hastalar gereğince kilo veremediği üzere (ameliyattan 18 ay sonra fazla kilonun yüzde 50’sinden azını kaybetmek), kimi hastalar da yıllar geçtikçe yine kilo almaya başlar. Bu hastalarda varsa obeziteye bağlı gelişen diyabet, hipertansiyon vb önemli sorunlar ameliyat sonrası ya düzelmez ya da bir mühlet düzelip hasta tekrar kilo almaya başladığında yine ortaya çıkar. Bu üzere sorunlar nedeniyle yine ameliyat olma oranı ortalama yüzde 20’dir. Bu durum bir çok faktöre bağlı olabilir. Örneğin; tüp mide ameliyatında gereğinden daha büyük bir mide bırakılması yahut midenin fundus ismi verilen yemek borusuna yakın kısmının yetersiz çıkarılması üzere sorunlar bu duruma neden olabileceği üzere bazen ana sorun, hastanın hayat biçimi ile bağlı sorunlardır yani hastanın diyet alışkanlığının değişmesi, yeme bozuklukları, fizikî aktivitenin bırakılması ve denetimsiz ruhsal sorun yine kilo alımını hızlandırabilir.”
Ameliyata karşın yeniden kilo aldım, artık tahlili yok: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Obezite tedavisinde en sık kullanılan metotlar olan davranış tedavisi, diyet, egsersiz, antiobezite ilaçlar (iştah kesiciler), psikoterapi ve endoskopik sistemler bu hastalarda da denenebilir. Bu süreçler ikinci bir ameliyat muhtaçlığını ortadan kaldırmak için denense de bu hastalarda muvaffakiyet oranları epey düşüktür. Bu nedenle birçok hastada ikinci bir ameliyat (yeniden sleeve, gastrik bypass, BPD-duodenal switch ve SADI gibi) gerekebilir. Bu cins ikinci cerrahi süreçler birinci ameliyatlara nazaran hem teknik olarak daha zordur hem de daha fazla morbiditeye neden olabilir. Fakat, âlâ merkezlerde, gerçek bir grupla bu süreçler itimatla yapılabilir.
Obezite cerrahisi sonrası birden fazla hastada vefat kaçınılmazdır: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Prof. Dr. Tayfun Karahasanoğlu “Gerek hastalığın daha âlâ anlaşılması, gerek hastalığın tedavisindeki ilerlemeler nedeniyle obezite ameliyatları sonrasında mevt oranı yıllar içerisinde yeterli merkezlerde bariz olarak düşmüştür. Üstelik çalışmalar şunu göstermiştir ki; önemli obezite nedeniyle ameliyat edilen hastalardaki vefat riski, tedavi edilmeyen yahut ilaç tedavisi ile tedavi edilenlere nazaran daha düşüktür. Bu nedenle bugün şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki; obezite cerrahisi uygun merkezlerde, profesyonel bir grup tarafından multidisipliner bir yaklaşımla itimatla yapılabilir” diyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
